MỘT NGUỜI ĐÀN BÀ VIỆT NAM

From: Ty Tran* nhumaiDinh [VT-NTH –Nhatrang ]
               Nữ Trung tá Phạm Phan Lang Kinh thua  cac Anh Chi Dong Mon VT-NTH,                     Nhu da hua, toi xin duoc chia xe mot cach tom tat ve "doi linh" cua toi:

   1.  Chung toi roi VN vao khoang nua dem 30/4/75 tren chec tau HQ do chong toi lam Ham Truong.  Den bay gio, toi khong con nho ro tau do ten gi, hinh nhu la mot chiec PGM (?) thi phai, mot con tau co nho.  Chong toi la cuu Thieu Ta Pham Van Dien, HQ khoa 14.  Gia dinh chung toi luc do gom co vo chong toi va 3 dua con, 1,3 va 5 tuoi, Bo Me chong tren 70, va cau em trai dang theo hoc Luat o Saigon.  Ngoai chung toi ra, tren tau con co khoang vai ba tram nguoi dan ty nan khac.  Trong chuyen di nay, tau cua chung toi bi hu hong nhieu va nuoc tran vao day tau (anh Dien vua moi tro ve Saigon duoc vai ngay sau cuoc hanh quan that bai o Hue/Quang Tri va tau anh chua kip sua chua truoc khi di) nhung chung toi may man  duoc cuu boi mot chiec tau HQ khac ma anh Dien da lien lac duoc.  Cung trong chuyen di nay, toi da danh mat cai "ruot tuong" trong do co tat ca vong vang tu trang va tien bac ma toi da chuan bi truoc khi di.

2.  Quang doi dinh cu dau tien cua chung toi rat vat va.  Chung toi lam du thu nghe tu tho moc, tho ho, rua bat dia, day hoc (day Anh ngu cho tre em VN o 1 truong tieu hoc), nho co o nhung canh dong ca, hai trai cay, McDonald, trong nom 1 trai ga voi 60,000 con... va di hoc o truong University of Maryland, Eastern Shore.

           3.  Nam 1980, toi dau duoc hai bang Cu Nhan, trong do co bang Nutrition and Dietetics (Dinh Duong Hoc).  Muon duoc lam viec trong nganh nay, toi can phai qua mot khoa Thuc Tap Dinh Duong (Dietetic Internship).  Toi da nop don xin thuc tap o mot so truong Dai Hoc, trong do co ca chuong trinh Thuc Tap Dinh Duong cua Bo Binh Hoa Ky (US Army Dietetic Internship).

          4.  Chuong trinh Thuc Tap Dinh Duong cua Army bay gio doi hoi nhieu dieu kien rat kho khan, chang han nhu diem trung binh phai it nhat 3.5, phai la cong dan Hoa Ky, phai duoi 30 tuoi, phai viet tieu su doi minh, phai co it nhat 3 la thu gioi thieu, va mot so dieu kien khac nua.  Trong so nhung dieu kien nay, it nhat co hai dieu kien toi khong hoi du, do la toi chua phai la cong dan Hoa Ky va da tren 30 tuoi.  Tuy nhien qua su co gang xin cuu xet, toi cung duoc chap nhan vao chuong trinh nay.  Day la mot truong hop ngoai le dac biet ma mai den sau nay, qua loi cua Thieu Ta Chi Huy Truong cua Army Dietetic Internship, toi moi biet. 

          5.  Mac dau toi cung duoc chon vao thuc tap o mot so truong Dai Hoc khac nua, nhung toi da chon chuong trinh Army.  Toi chon Army chang phai vi toi yeu doi linh hay "muon di linh", ma chi vi nhung ly do rat gian di luc bay gio:  chuong trinh thuc tap rat tot, noi tieng, co the tim viec lam de dang khi roi quan doi, ca gia dinh duoc quyen loi, va nhat la toi chi phai "doi mu linh va mang lon" co 3 nam.  Sau do, neu muon, toi co the xin ra.  Tinh ra voi so don cua hon  tram nguoi xin vao chuong trinh nay luc do ma chi co 10 nguoi duoc tuyen chon, toi cam thay minh may man lam.

          6.  Toi bat dau cuoc doi binh ngu cua toi voi cap bac Thieu Uy.  Hai thang dau tien la thuc tap quan truong o Fort Sam Houston (FSH), San Antonio, Texas.  Vi la nghanh quan y nen nhung doi hoi thuc tap chien truong rat nhe so voi nhung binh chung khac.  Tuy vay, chung toi cung phai tap ban du cac loai sung, treo doi, loi suoi, hanh quan, tap tran, doc ban do, la ban trong luc lac loi giua rung sau,v. v...  Neu co dip, toi se ke cho cac ban nghe mot vai ky niem vui nho nho trong khoang thoi gian thu huan quan truong nay.

          7.  Sau mot nam Thuc Tap Dinh Duong tai Brooks Army Medical Center (BAMC), FSH, San Antonio, TX, toi tot nghiep, duoc thang lon Trung Uy va doi ve nhiem so dau tien la Raymond H. Bliss Army Community Hospital, Fort Jackson, Columbia, SC.  Tai day, mot bien co bat hanh da xay ra trong doi toi.

         8.  Columbia, SC la mot thu phu co khoang do 300-400 nguoi VN luc bay gio.  Luc do nguoi Viet minh song rai rac trong thanh pho Columbia va o nhung thanh pho phu can nhu Greenville, Charleston, Myrtle Beach, Charlotte, Atlanta... Moi nguoi o day co gang lo lam viec de thich nghi voi doi song moi nen chang ai quen biet nhieu voi ai.  Chung toi cung voi mot so than huu da tich cuc van dong thanh lap Hoi Ai Huu dau tien o Columbia, mo truong day Viet Ngu, to chuc nhung ngay le hoi truyen thong (gio To Hung Vuong, Tet trung Thu, Tet Nguyen dan...), gay quy cuu giup thuyen nhan, tranh dau cho nhan quyen va tu do o VN...  Anh Dien hoat dong rat hang say (toi chi dung sau lung yem tro tich cuc vi o trong quan doi Hoa Ky, toi khong duoc quyen tham gia vao bat cu doan the chinh tri nao), anh di khap cac thanh pho lan can, giao ket ban huu, giup thanh lap Hoi Ai Huu dia phuong, neu cao tinh than chong Cong...

        9.  Hom do la ngay le Doc Lap Hoa Ky, 4 July 1985.  Luc nay, toi da o trong quan doi Hoa Ky duoc gan 5 nam va mang cap bac Dai Uy.   Toi vua moi nhan duoc su vu lenh thuyen chuyen ve lai BAMC, FSH, TX.  Toi du dinh day se la mot nhiem so cuoi cung cua toi trong quan doi Hoa Ky. Sau nhiem so nay, toi se xin ra.  May ngay truoc hom 4 July, chung toi rat ban ron tham du tiec tung do cac ban huu o Columbia cung nhu cac thanh pho lan can to chuc tien dua, lai nua toi dang trong thoi ky hoc thi tot nghiep bang Thac si (Master Degree) nen chung toi kha met moi.  Nhung vi ne loi moi cua mot nguoi ban cuu Trung Ta  HQ o Charleston, SC, chung toi dong y tham du mot buoi tiec tien dua pinic o bo bien Foley Beach, SC.  Cho nay cach Columbia, noi chung toi o khoang 3 tieng dong ho.  Cung voi gia dinh chung toi 5 nguoi, con co 4 gia dinh khac nua, tong cong la 5 cap vo chong va 13 dua tre con, tuoi tu 9-15.  Luc ay troi hay con som lam, moi khoang 8 gio sang, tren bien khong mot bong nguoi, ngoai tru 5 gia dinh chung toi.  Va tai noi day, tai nan da xay ra...  

        10.  Muoi ba dua tre con vua thay bien da nao nuc chay ua ra boi loi.  Nuoc luc do moi cao ngang dau goi.  May ong Bo cung voi vang theo may dua be, vua de trong chung con vua sua soan mac moi cau cua.  Bon dan ba  chung toi thi dang le me khieng  thuc an, nuoc uong tu tren xe xuong.  Thinh linh toi nghe tieng keu cuu tu bien vong vao.  Toi hoang hot nhin ra thi hoi oi, 13 dua tre da bi song ngam (undertow) cuon ra xa va may ong Bo dang voi vang boi ra de cuu cac con. Toi khong biet boi nen lat dat chay nguoc vao bo mot quang kha dai, keu cuu.  Nhung troi hay con som qua, va khu nay vi noi tieng nguy hiem song ngam (sau nay toi moi biet) nen gio nay van chua nguoi nao ra bien.  Keu cuu mot luc khong duoc, toi voi chay tro lai bien.  Luc ay mot vai dua tre lon tuoi hon da boi vao hoac duoc may ong Bo cuu vao bo.  Dang dao dac tim kiem may dua con toi, toi thay co mot nguoi dan ba My, khong biet ra bien tu luc nao, dang hi hup keo anh Dien vao.  Mat anh nham chac, mat anh tai nhot, moi anh tim ngat va anh nhu khong con tho nua... Toi kinh hoang, don dau va so hai qua.  Toi co gang lam ho hap nhan tao cho anh, mot nguoi ban bac si khac trong nhom cung phu toi, nhung anh van khong hoi tinh.  Khi dua duoc vao phong cap cuu o benh vien Charleston, vi bac si cap cuu sau khi kham va thu nghiem EEG cho anh, bao toi, " Ong nha da bi chim xuong bien kha lau, tren 10 phut, nen bo phan nao khong lam viec nua (irreversible brain damage).  Xin ba dung nuoi hy vong..."

         11.  Mot thang sau, anh Dien da trut hoi tho cuoi cung tai benh vien quan doi noi toi lam viec o Fort Jackson, SC.  Anh ra di de cho dua con gai ut toi, luc ay 11 tuoi, va 2 dua be nua, 9 va 12 tuoi, duoc song.  Neu chi muon cuu mot minh dua con gai chung toi, anh da co the lam duoc nhung anh da khong no bo ca bon 4 dua be dang co bam viu vao nhau de khoi bi song danh troi di.  Anh da co cam cu dua 4 dua be den gan bo nhung cuoi cung khong thoat khoi su nam giu chac cung cua chung, luc do da uong qua nhieu nuoc va hai so den cung cuc, nen chung khong chiu buong tay chan anh ra.  Cuoi cung anh da khong con chong choi duoc va tu tu chim xuong long bien truoc doi mat don dau va so hai cua con gai toi.  Vi khong con cho de bam viu nen mot dua be gai khac, 11 tuoi, da bi song danh dat ra xa ma mai den may tieng dong ho sau, moi tim duoc xac. Bao chi da ca tung anh nhu mot anh hung.  Thuong Nghi Si Strom Thurmond, SC luc bay gio da ban bang khen thuong...  Nhung tat ca nhung thu ay doi voi toi deu vo nghia vi toi da mat anh vinh vien roi, va khong co gi co the thay the duoc.

         12.  Toi da xin huy bo duoc su vu lenh thuyen chuyen ve Texas va xin duoc o lai Fort Jackson them mot nam nua de co the som hom lui toi tham mo chong toi.  Trong quan doi Hoa Ky noi chung, va nganh quan y noi rieng, thong thuong thi chung toi thuyen chuyen cu moi ba nam mot lan de den mot nhiem so moi.  Toi da o Fort Jackson gan 5 nam, day cung la mot truong hop kha ngoai le.  Toi cung da bo y dinh gia tu quan doi, vi quan doi bay gio da la nha cua toi, da che cho toi va cho toi phuong tien tai chanh de nuoi cac con toi an hoc thanh nguoi.  Quan doi cung da ren luyen toi tro thanh mot nguoi co can dam va nghi luc hon de chong choi voi bao nhieu thu thach cua cuoc doi ma toi da trai qua.

         13. ... Thoi gian tham thoat troi qua, thoat cai toi da o trong nganh Quan Y Bo Binh duoc 22 nam.  Trong khoang thoi gian nay da co biet bao thay doi, thang tram trong doi song quan doi cung nhu doi song ca nhan toi.  Toi da di chuyen, thay doi nhiem so tong cong 7 lan.  Ngoai Fort Sam Houston, TX va Fort Jackson, SC, toi  da doi ve cac benh vien o Fort Gordon, GA; Fort Huachuca, AZ; Fort Ord, CA; Madigan Army Medical Center, WA; Landstuhl Regional Medical Command, Germany va cuoi cung la Tripler Army Medical Center o Hawaii.  O day, cong viec cua toi la dieu hanh Phan Khoa Dinh Duong (Director, Nutrition Care Division) voi khoang hon 100 nhan vien vua si quan, ha si quan va dan su.  Ngoai ra, toi con co nhiem vu Co Van va Giam Sat nhung phan hanh dinh duong o nhung noi co Bo Binh dong o Thai Binh Duong, nhat la Nhat Ban va Dai Han (Nutrition Consultant, Pacific Region).  Cung tai o nhiem so nay, nam 2002, toi da nhan duoc su vu lenh se duoc thang chuc Dai Ta.  Thuong thuong thoi gian tu luc nhan su vu lenh den luc duoc thuc su "gan lon" cho cap bac Dai Ta trong nganh toi la khoang tu 6 thang den 1 nam.  Luc ay toi da o nhiem so nay tai Hawaii duoc 3 nam va da den luc toi phai thuyen chuyen de ve mot nhiem so moi ma toi biet se la Hoa Thinh Don. 

          14.  Toi khong muon ve Hoa Thinh Don, cung chang muon roi khoi Hawaii.  Hawaii co cay xoai, cay mit, mang cau, khe, oi, nhan long... Hawaii co hang dua xanh, bien am quanh nam va nguoi dan hien hoa, hieu khach.  Hawaii da cho toi song lai nhung hinh anh yeu dau cua Nha Trang, noi chon nhau cat run cua toi.  Cho nen, toi da chon ve huu sau 22 nam phuc vu trong quan doi Hoa Ky, toi da chon khong tiep tuc o lai de duoc gan lon Dai Ta, va toi da chon o lai Hawaii voi bien am, tinh xanh...

P.S.  Theo thong ke quan doi Hoa Ky, toi la nguoi dan ba VN dau tien duoc mang lon Trung Ta trong Quan Luc Hoa Ky.

Kinh thua quy Anh Chi dong mon than men,
          Do la cau chuyen "doi linh" cua toi.  Nhu cac anh chi da thay, toi da khong hao hung nhu mot so cac Anh Chi da tuong.  Toi cung da chang lam duoc gi cho que huong xu so cua chung ta, cho nen toi rat "mac co" khi duoc khen "xung dang la con chau ba Trung ba Trieu".  Toi chi la mot nguoi dan ba binh thuong, chon "nghe linh" cho minh cung giong nhu cac Anh Chi da chon nghe day hoc, luat su, bac si, viet van... cho cac Anh Chi ma thoi!
Than kinh,
Pham Lang